Víóla (lágfiðla)

Víólan, öðru nafni lágfiðla, er náskyld fiðlunni og mjög lík í útliti. Víólan er oftast stærri, úr þykkari viði og þar af leiðandi þyngri. Víólan eins og hún er nú mun hafa þróast frá hljóðfærum gambafjölskyldunnar, einkum viola da braccio. Tónn víólunnar er dekkri og sterkari en á fiðlu en blandast mjög vel með öðrum hljóðfærum og er víólan því fyrst og fremst hljómsveitar- og samspilshljóðfæri. Þó hafa ýmis falleg einleiksverk verið skrifuð fyrir víólu, sérstaklega á 20. og 21. öld. Víóla hefur fjóra strengi sem stilltir eru á tónana C, G, D og A, fimmund neðar en fiðla. Víólan er yfirleitt strokin með boga en stundum plokkuð.

Vegna stærðar og þyngdar hljóðfærisins er erfiðara fyrir unga víólunemendur en fiðlunemendur að tileinka sér góða, átakalausa tækni. Vegna skyldleikans við fiðluna hefja smávaxnir nemendur yfirleitt nám sitt á fiðlu og skipta síðar yfir á víólu. Tónlistarskólinn leigir út hljóðfæri til nemenda sinna fyrstu árin en yfirleitt er gert ráð fyrir að nemendur eignist eigið hljóðfæri þegar þeir eru komnir nokkuð áleiðis í námi sínu. Mikilvægt er að ráðfæra sig við kennara þegar kemur að hljóðfærakaupum.

Tónlist fyrir víólu er einkum skrifuð í C-lykli (altlykli) og kynnast nemendur honum því fyrst. Síðar þurfa þeir einnig að öðlast lestrarleikni í G-lykli. Gagnlegt er fyrir alla víóluleikara að hafa kynnst fiðlunni.

Til þess að geta hafið víólunám í Tónlistarskólanum verður nemandi að hafa lokið grunnámi í fiðluleik. Víólunámið skiptist í einkatíma og hljómsveitaræfingar með strengjasveitum skólans, en að auki fá nemendur tækifæri til að spila í minni samspilshópum. Kennt er eftir aðalnámskrá tónlistarskóla og víólunemendur sækja tónfræðitíma.

Hér má sjá nokkur dæmi um víóluleik:

Hér kynnir víóluleikari hljóðfæri sitt (á ensku).

Hér má heyra Víólukonsert í G-dúr eftir Telemann.

Hér má heyra lagið Perfect með Ed Sheeran spilað á víólu.

Víólan gegnir oft miklilvægu hlutverki í samspili með öðrum hljóðfærum, eins og í þessu dæmi.

Það er ekki ætlast til þess að nemendur verji 45 milljónum bandaríkjadala til kaupa á hljóðfæri.