Það að skrá sig í tónlistarskóla er mikilvægt skref í áttina að því að verða góður tónlistarflytjandi, en það er í sjálfu sér ekki ávísun á að öðlast færni í því að flytja tónlist. Langflestir nemendur sem hefja tónlistarnám vilja ná góðum árangri og geta vel gert það, en til þess þarf fleira en að mæta í tónlistartíma. Hér á eftir fylgja ýmsar upplýsingar um það hvernig hægt sé að ná góðum árangri í tónlistarnámi.
Æfingin skapar meistarann
Heimaæfingar eru meginuppistaðan í tónlistarnámi. Oft er talað um að þær séu jafnvel 90% af náminu. Þeir sem vilja verða flinkir hljóðfæraleikarar og söngvarar verða að verja töluverðum tíma í æfingar. Vissulega eru tónlistartímar hjá kennara mjög mikilvægir, en án heimaæfinga verður takmarkaður árangur af náminu, sama hvað kennarinn er góður! Í tónlistartímum sýna tónlistarkennarar nemendum sínum hvað þeir þurfa að gera til þess að öðlast færni í tónlist, en til þess að tileinka sér þessa færni þurfa nemendur að æfa sig.
Hversu mikið er nóg?
Það er ekki til eitt rétt svar við því hversu mikið nemendur þurfa að æfa til að ná árangri í námi. Það sem telst nægur æfingatími fyrir einn nemanda dugar alls ekki fyrir annan. Þættir eins og aldur, hversu langt kominn nemandi er og á hvaða hljóðfæri hann spilar hafa allir áhrif á það hvað æfingatíminn þarf að vera mikill. Fyrir byrjanda duga nokkrar mínútur á dag, en nemendur í framhaldsnámi þurfa að æfa sig marga klukkutíma á nánast hverjum degi til þess að ná þeim árangri sem þeir vilja. Stutta svarið við þessari spurningu er sú að ef nemandi er að ná þeim árangri sem hann vill ná er hann að æfa sig nóg. Ef árangurinn er ekki nógu góður og nemandi nær ekki þeim framförum sem hann vill er hann sennilega ekki að æfa sig nóg, eða ef til vill ekki að æfa sig nógu vel.
Fleira um æfingar
Það er ýmislegt sem nemendur geta gert til þess að ná betri árangri í æfingum sínum. Hér eru nokkur atriði sem gott er að hafa í huga:
- Það er betra að æfa sig oft og minna í einu, helst fimm til sex daga á viku, heldur en að æfa sig lengi einu sinni eða tvisvar í viku. Heilinn vinnur úr æfingunum á milli æfinga, meira að segja á meðan maður sefur! Það fæst því mun meiri árangur með sex tíu mínútna æfingum en einni klukkustundaræfingu á viku. Gott er fyrir þá sem eru farnir að æfa sig mikið að brjóta æfingarnar niður í lotur og æfa sig nokkrum sinnum á dag með hléi á milli.
- Það er ekki nóg að æfa bara í ákveðinn tíma, það er mikilvægt að vanda sig líka við æfingarnar. Það er gott að byrja á góðri upphitun. Að hafa hugann við æfingarnar og hlusta vel á það sem maður er að gera auk þess að hafa í huga það sem kennarinn sagði í síðasta tíma hjálpar allt til að ná góðum árangri. Það er gott að æfa hraða staði fyrst mjög hægt til að ná þeim alveg rétt áður en maður byrjar að spila hratt og greina villurnar sem maður gerir og vanda sig við að laga þær.
- Það er mikilvægt að æfa það sem maður á að æfa, þ.e.a.s. það sem kennarinn hefur sett fyrir eða það sem þarf fljótlega að flytja á tónleikum eða á prófi. Það er kannski ekki allt létt eða nákvæmlega það sem mann langar til að æfa, en ef maður vill verða betri þarf maður að takast á við áskoranir og prófa nýja hluti með opnum huga. Það er samt mikilvægt að hafa það sem manni finnst sérstaklega skemmtilegt líka með!
- Það er mjög gott að skipuleggja æfingarnar vel og æskilegt að setja sér markmið. Sumir nota æfingadagbók, sumir tímavaka, sumir eru með stílabók frá kennaranum þar sem stendur hvað á að æfa. Það þarf oft að aðstoða unga nemendur við að skipuleggja æfingatímann sinn og jafnvel aðstoða þá við æfingar.
- Það er nauðsynlegt að búa til tíma fyrir æfingar. Það er ekki gott að búa til afsakanir fyrir að æfa ekki á borð við „ég hef ekki tíma.“ Til þess að varða flinkur á hljóðfæri þarf sjálfsaga, dugnað, elju og góða skipulagningu. Það er ekki hægt að stytta sér leið í þessu og það þarf að setja æfingar í forgang ef góður árangur á að nást.
Stuðningur við tónlistarnám
Það er ýmislegt sem fjölskyldur geta gert til þess að búa nemendum umhverfi sem hvetur þau og styður til að ná góðum árangri í tónlist:
- Mikilvægt er að foreldrar/forráðamenn nemenda sýni jákvætt viðhorf til námsins og fylgist með náminu af áhuga. Þetta er hægt að gera með því að biðja nemanda um að sýna hvað hann kann, spyrja hann út í námið, vera í góðum samskiptum við kennara nemandans, mæta á tónleika og fleira slíkt.
- Nemendur verða að hafa góðar aðstæður til æfinga. Þeir verða að fá góðan frið til að æfa og í sumum tilfellum (sérstaklega hjá yngri nemendum) stuðning við æfingar. Þeir mega ekki hafa það á tilfinningunni að þeir séu að trufla aðra með æfingum sínum.
- Mikilvægt er að nemendur eigi viðeigandi hljóðfæri og búnað, svo sem statíf, taktmæli og fleira slíkt ásamt nótum og öðru. Það er gott að vera í góðu sambandi við kennara nemandans varðandi þetta.
- Það getur komið fyrir að áhugi nemenda minnki tímabundið á náminu eða að þeir sýni merki um uppgjöf. Þá er mikilvægt að vera í góðu sambandi við kennarann strax, en láta slíkt ekki viðgangast lengi án þess að skoða málið. Oft er hægt að gera ráðstafanir til þess að vekja áhuga nemandans á ný, en það má líka alveg búast við að áhuginn sé stundum meiri og stundum minni á náminu.
- Mikilvægt er að nemendur hlusti á vel flutta tónlist og er gott ef foreldar/forráðamenn hvetja þá til þess og fara með þá á tónleika þegar tækifæri gefst.
En hvað ef mér finnst leiðinlegt að æfa mig?
Tónlistarnám er mjög gefandi nám. Það er áhugavert og krefjandi og þegar nemendur öðlast ákveðna leikni geta þeir flutt tónlist sem þeim finnst falleg, töff eða skemmtileg. Þeir fá að koma fram á sviði, fá að spila með öðrum, fá að taka þátt í skemmtilegum og fjölbreyttum verkefnum, fara í ferðalög og fá ýmsar viðurkenningar fyrir þann árangur sem þeir hafa náð. Allt er þetta mjög skemmtilegt og þeir sem hafa fengið að flytja frábæra tónlist vita hvað því fylgir mikil gleði.
Það að öðlast færni í tónlist er samt ekkert auðvelt. Það þarf, t.d. stundum að æfa ýmsar æfingar einn inni í herbergi til að geta seinna spilað skemmtilega tónlist upp á sviði. Það er því dýrmætt að temja sér jákvætt viðhorf til æfinga, finna gleðina í því að sigrast á áskorunum og í að geta gert eitthvað í dag sem maður gat ekki í gær.
Frekari upplýsingar
Það er mikið af upplýsingum á netinu um hvernig hægt er að ná betri árangri í tónlistarnámi. Mikið af þessum upplýsingum eru t.d. á ensku, en það getur verið gott fyrir lengra komna nemendur að skoða þær aðeins og um að gera að leita að góðum upplýsingum. Hér eru nokkur dæmi:
10 Easy Ways To Optimize Your Music Practice
10 tips to help you practise more effectively
Einnig eru til góðar bækur um þetta, eins og til dæmis:
